Kỷ niệm sâu sắc về Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng trong lần thăm di tích Nhà tù Sơn La năm 2014

Những ngày qua, sau khi đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng từ trần, các cơ quan báo chí Trung ương, địa phương đóng trên địa bàn tỉnh đã liên hệ với Bảo tàng tỉnh chúng tôi để phỏng vấn, ghi lại những kỷ niệm được đón Bác thăm di tích Nhà tù Sơn La năm 2014. Có lẽ viết bao nhiêu cũng không đủ để nói lên cảm xúc vinh dự, tự hào và xúc động khi được gặp và phục vụ Bác trong chuyến tham quan di tích Nhà tù Sơn La cách đây hơn 10 năm trước. Tôi muốn ghi lại chi tiết những dòng cảm xúc đặc biệt của mình trong lần duy nhất được gặp Bác và có lẽ đây sẽ là kỷ niệm sâu sắc nhất trong cuộc đời công tác của mình.

Một ngày đầu tháng 1/2014, Bảo tàng Sơn La chúng tôi nhận được chỉ đạo “mật” chuẩn bị đón tiếp, phục vụ Tổng Bí thư và đoàn công tác của các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước sẽ tới tham quan, dâng hương tại khu di tích Nhà tù Sơn La trong chương trình làm việc tại Sơn La. Nhận được tin, cán bộ, viên chức chúng tôi hết sức bất ngờ, vui mừng, phấn khởi, công tác chuẩn bị đón đoàn được lãnh đạo đơn vị triển khai gấp rút ngay sau đó.

Khi biết thông tin mình ở trong tổ phục vụ, được giao nhiệm vụ soạn nội dung tóm tắt khái quát về giá trị lịch sử của di tích Nhà tù Sơn La báo cáo Văn phòng Tỉnh ủy duyệt trước khi gửi cho Thư ký Tổng Bí thư. Tôi cảm thấy đây là niềm vinh dự, tự hào vô cùng lớn, là cán bộ trẻ, mới vào công tác, vì vậy tôi rất lo lắng khi nhận nhiệm vụ. Sau khi dự thảo xong nội dung tóm tắt, tôi trực tiếp vào báo cáo đồng chí Trịnh Thế Bình - Phó Chánh Văn phòng Tỉnh ủy, Thư ký đồng chí Bí thư Tỉnh ủy Sơn La khi đó. Anh Bình đọc qua một lượt rồi bảo với tôi “Anh thấy được rồi đó, để anh báo cáo Thủ trưởng và chuyển cho Thư ký của Bác, em cứ về đi, có gì anh gọi điện thoại nhé”. Tôi xin phép anh về cơ quan báo cáo với đồng chí Giám đốc nhiệm vụ đã hoàn thành, thấy lòng nhẹ hẳn.

Sáng hôm sau, chúng tôi trong trang phục gọn gàng, nam mặc Veston, nữ mặc áo dài truyền thống và trang phục dân tộc, xếp thành một hàng dọc trước cổng khu di tích Nhà tù Sơn La chào đón đoàn. Khoảng 8h sáng, xe cảnh sát dẫn đường, theo sau là một đoàn xe nối đuôi nhau rẽ vào khu di tích. Trong đoàn có các đồng chí lãnh đạo Đảng, các ban, bộ ngành Trung ương, các đồng chí lãnh đạo tỉnh Sơn La và bộ phận phục vụ. Xe vừa đến di tích, đồng chí Tổng Bí thư bước xuống, đi nhanh về phía chúng tôi và nở nụ cười hiền từ, Bác bắt tay từng người, ân cần hỏi thăm sức khỏe, tình hình công việc, động viên anh chị em cố gắng. Giây phút đó chúng tôi hết sức rất xúc động, cảm nhận đươc sự gần gũi, thân thiện và giản dị của Bác như được đón người thân xa quê lâu ngày về thăm gia đình, hầu như không có khoảng cách giữa vị lãnh đạo cao nhất của Đảng với nhân dân.

Hỏi thăm tình hình anh em xong Bác cùng đoàn đi thẳng vào khu di tích Nhà tù Sơn La, đến cây đào Tô Hiệu bác dừng lại hồi lâu. Sau khi nghe đồng chí Giám đốc Bảo tàng Sơn La giới thiệu những câu chuyện cảm động về cây đào, về tinh thần đấu tranh của tù nhân, Tổng Bí thư xúc động căn dặn chúng tôi “Tinh thần đấu tranh bất khuất của các chiến sỹ cộng sản nơi đây là một di sản cực kỳ quý giá, chúng ta cần phải gìn giữ, phát huy, lan tỏa giá trị đó đến với cộng đồng, nhất là thế hệ trẻ trong công cuộc xây dựng và bảo về Tổ quốc” “…để làm tốt điều đó, Bảo tàng cần quan tâm đào tạo đội ngũ cán bộ trẻ, nhất là cán bộ người dân tộc thiểu số, tu bổ, tôn tại các hạng mục gốc của di tích, đầu tư nâng cấp hệ thống trưng bày và làm tốt công tác tuyên truyền giáo dục…”. Trong khoảng 30 phút tham quan di tích Nhà tù Sơn La, Tổng Bí thư giành thời gian nghe thuyết minh, quan sát rất kỹ từng tư liệu, hiện vật trưng bày và dâng hương tại nơi đồng chí Tô Hiệu hy sinh. Trước khi rời di tích, Tổng Bí thư ghi những dòng cảm tưởng trong sổ vàng di tích “Nhà ngục Sơn La - Một chứng tích lịch sử về tội ác của chủ nghĩa thực dân, đế quốc đã giam cầm, đày ải các chiến sĩ cộng sản Việt Nam trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp đô hộ. Tôi mong Đảng bộ, chính quyền và nhân dân các dân tộc tỉnh Sơn La luôn đầu tư, giữ gìn, tôn tạo khu di tích quý giá này để giáo dục truyền thống lịch sử cách mạng và ghi nhớ công ơn to lớn đối với các chiến sĩ cộng sản Việt Nam, những người đã chiến đấu hy sinh anh dũng vì độc lập, tự do của Tổ quốc và hạnh phúc của nhân dân”.

Thực hiện lời căn dặn của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, 10 năm qua đội ngũ cán bộ, viên chức Bảo tàng Sơn La đã không ngừng lớn mạnh, trưởng thành. Đến nay, 100% cán bộ chuyên môn đều có trình độ đại học trở lên, trong đó nhiều đồng chí là cán bộ trẻ, người dân tộc. Khu di tích Nhà tù Sơn La được Thủ tướng Chính phủ xếp hạng di tích quốc gia đặc biệt năm 2014 và Phê duyệt quy hoạch bảo quản, tu bổ, phục hồi và phát huy giá trị di tích năm 2019. Đến nay nhiều hạng mục di tích gốc được tôn tạo, hệ thống trưng bày được chỉnh lý, nâng cấp để đáp ứng nhu cầu tham quan, giáo dục truyền thống cách mạng. Hoạt động chuyên môn của Bảo tàng gắn với phát huy giá trị khu di tích Nhà tù Sơn La ngày càng đổi mới, đa dạng với các hoạt động giáo dục trải nghiệm, cuộc thi tìm hiểu lịch sử - văn hóa, tổ chức kết nạp Đảng, đoàn, đội được tổ chức tại khu di tích ngày càng nhiều. 10 năm qua, khu di tích đón trên 2 triệu lượt khách tham quan, trở thành “địa chỉ đỏ” trong công tác giáo dục truyền thống về lòng tự hào, tự tôn dân tộc cho các thế hệ.

Những ngày trước đó, qua theo dõi phương tiện thông tin đại chúng, đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng vắng mặt trong các cuộc họp, các sự kiện lớn của đất nước để tập trung chữa bệnh, chúng tôi hết sức lo lắng và dõi theo, trông ngóng từng ngày về tình hình sức khỏe của Bác. Đặc biệt khi nhận được tin Tổng Bí thư từ trần lúc 13h 38 phút ngày 19/7/2024, cán bộ, viên chức Bảo tàng tỉnh Sơn La chúng tôi rất bàng hoàng, thương tiếc. Từ nay Đảng, Nhà nước và nhân dân ta mất đi một nhà lãnh đạo tài ba, một học trò xuất sắc của Chủ tịch Hồ Chí Minh; người đảng viên cộng sản kiên trung, trọn đời tận tâm, cống hiến cho sự nghiệp cách mạng của Đảng và dân tộc.

Anh em cán bộ, viên chức Bảo tàng Sơn La, trong đó có các đồng chí viên chức được vinh dự gặp Bác năm 2014 đã ngồi với nhau, xem lại những dòng cảm tưởng, thước phim và những tấm hình kỷ niệm quý giá, xúc động, tự hào hơn 10 năm trước tại di tích Nhà tù Sơn La. 13h chiều ngày 26/7/2024, viên chức, người lao động trong đơn vị tập trung tại hội trường chăm chú, theo dõi truyền hình trực tiếp lễ truy điệu và lễ an táng Tổng Bí thư, ai cũng đều xúc động, rưng rưng nước mắt, hòa cùng nỗi buồn, niềm tiếc thương vô hạn của người dân cả nước.

Dẫu biết rằng, sinh, lão, bệnh, tử không từ một ai trong cõi nhân sinh, đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã vĩnh biệt chúng ta, nhưng tư tưởng, đạo đức và phong cách mẫu mực của đồng chí mãi in đậm trong trái tim chúng tôi và người dân cả nước.

Xin kính cẩn nghiêng mình tiễn biệt đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng.

Phạm Văn Tuấn – Phó Giám đốc Bảo tàng  tỉnh Sơn La